در دنیای پرچالش امنیت سایبری امروزی، راهکارهای سنتی دیگر به تنهایی پاسخ‌گوی تهدیدات پیچیده، چندبُعدی و مداوم نیستند. به همین دلیل مفهومی به نام XDR (eXtended Detection and Response) به‌عنوان نسل بعدی راهکارهای امنیتی مطرح شده است. XDR رویکردی یکپارچه و جامع به کشف، پاسخ و تحلیل تهدیدات در تمام لایه‌های سازمان دارد.
این مقاله به بررسی دقیق مفهوم XDR، مزایا، معماری و در نهایت محصول XDR شرکت ترند مایکرو (Trend Micro Vision One) می‌پردازد.
XDR
XDR مخفف “تشخیص و پاسخ گسترده” است و به‌عنوان یک تکامل از EDR (Endpoint Detection and Response) شناخته می‌شود. در حالی که EDR تمرکز خود را بر نقاط پایانی (Endpoints) دارد، XDR فراتر رفته و اطلاعات را از منابع مختلف مانند شبکه، ایمیل، سرورها، سرویس‌های ابری، نقاط انتهایی و حتی SIEMها جمع‌آوری و تحلیل می‌کند.
هدف XDR، بهینه‌سازی فرایند کشف تهدید، کاهش هشدارهای نادرست، ارتقاء دید امنیتی و سرعت پاسخ به رخداد است. به‌جای اینکه هر منبع داده به‌طور جداگانه بررسی شود، XDR داده‌ها را به‌صورت یکپارچه تحلیل کرده و زمینه‌سازی می‌کند تا تهدیدات در سطوح مختلف بهتر شناسایی شوند.
مزایای XDR Trend Micro :
- دید گسترده و یکپارچه: فراهم‌سازی دید کامل از تمام بردارهای حمله.
- کاهش نویز و هشدارهای کاذب: با همبستگی داده‌ها از منابع مختلف.
- افزایش دقت در کشف تهدید: شناسایی حملات پیچیده مانند APTها.
- پاسخ خودکار و هماهنگ: اجرای اقدامات اصلاحی در چندین لایه به‌صورت همزمان.
- تحلیل پیشرفته: با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین.
- افزایش کارایی تیم امنیت: کاهش بار تحلیلگران SOC.
تفاوت XDR با SIEM و SOAR :
در حالی که SIEM وظیفه جمع‌آوری لاگ‌ها را دارد و SOAR روی اتوماسیون پاسخ تمرکز می‌کند، XDR در لایه بالاتری عمل می‌کند. XDR نه‌تنها داده را جمع‌آوری می‌کند، بلکه آن را تحلیل، همبسته و اقدام مناسب را پیشنهاد یا اجرا می‌کند. برخلاف SIEM که وابسته به پیکربندی دقیق قوانین است، XDR بیشتر مبتنی بر تحلیل رفتاری و هوش تهدید است.
معماری فنی XDR
- جمع‌آوری داده: از طریق سنسورهای امنیتی در ایمیل، نقاط پایانی، سرورها، شبکه و فضای ابری.
- ذخیره‌سازی متمرکز: استفاده از یک پایگاه داده ابری امن.
- موتور همبستگی و تحلیل: برای تشخیص حملات چندمرحله‌ای.
- موتور پاسخ: شامل اقداماتی مانند ایزوله‌سازی، قرنطینه فایل، ریست حساب و غیره.
- داشبورد و رابط کاربری: برای تحلیلگران امنیتی جهت مدیریت تهدیدات
بررسی محصول Trend Micro Vision One به‌عنوان XDR
شرکت ترند مایکرو یکی از پیشگامان امنیت سایبری در جهان است. محصول XDR این شرکت با نام Trend Micro Vision One ارائه می‌شود که فراتر از صرفاً جمع‌آوری داده عمل کرده و تحلیل‌های پیشرفته‌ای را روی تهدیدات انجام می‌دهد.
اجزای کلیدی Trend Micro Vision One
- XDR Sensors: شامل Agentهای امنیتی در نقاط انتهایی، شبکه، ایمیل و فضای ابری.
- Data Lake: مخزن داده‌ای برای جمع‌آوری، نگهداری و تحلیل داده‌ها در سطح وسیع.
- Threat Intelligence Integration: ادغام اطلاعات تهدید جهانی، محلی و اختصاصی سازمان.
- Detection Models: شامل الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای شناسایی رفتار غیرعادی.
- Response Actions: اقدامات پاسخ‌دهی از جمله ایزوله کردن سیستم، توقف فرایند، مسدودسازی URL و غیره.
- Open APIs: امکان یکپارچه‌سازی با SIEM، SOAR، فایروال و سایر ابزارهای سازمان.
ویژگی‌های برجسته
- همبستگی خودکار: ارتباط بین رویدادهای مشاهده‌شده در ایمیل، نقطه پایانی، سرور و شبکه را به‌طور خودکار مشخص می‌کند.
- حمله‌یابی تصویری: نمایش گرافیکی و قابل فهم از زنجیره حمله (Attack Path Visualization).
- تهدیدهای اولویت‌دار: رتبه‌بندی تهدیدات بر اساس ریسک واقعی و تأثیر بالقوه آن‌ها.
- جستجوی تهدید (Threat Hunting): موتور قدرتمند برای جستجو بر اساس IoC، نام فایل، پروسس و غیره.
- تشخیص خودکار APT: شناسایی کمپین‌های پیچیده به‌صورت بلادرنگ.
فرآیند تشخیص تهدید در Vision One
- Agentها اطلاعات رویداد را به صورت بلادرنگ ارسال می‌کنند.
- این اطلاعات در Data Lake ذخیره و تحلیل می‌شوند.
- موتور XDR با استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی داده‌ها را همبسته می‌کند.
- تهدیداتی که در چندین لایه مشاهده شده‌اند، به‌عنوان تهدید معتبر علامت‌گذاری می‌شوند.
- بر اساس شدت تهدید، اقدامات پیشنهادی یا خودکار انجام می‌گیرد.
استفاده در کشف APTها
Vision One می‌تواند حملات پیچیده مانند Cozy Bear، FIN7 و سایر گروه‌های APT را از طریق تحلیل زنجیره‌های حمله و همبستگی فعالیت‌های مخفیانه شناسایی کند. این توانایی به‌واسطه تحلیل رفتاری پیشرفته، بررسی ارتباطات مشکوک، بررسی حافظه و آنالیز فایل‌های مشکوک به‌دست می‌آید.
مزایای سازمانی Trend Micro Vision One
- کاهش زمان کشف (MTTD): با تحلیل سریع و همبستگی داده.
- کاهش زمان پاسخ (MTTR): با پاسخ‌های خودکار و هماهنگ در لایه‌های مختلف.
- بهبود امنیت کلی سازمان: با دید کامل و تحلیل پیشگیرانه.
- کاهش بار تیم SOC: با کاهش هشدارهای بی‌ارزش و ساده‌سازی تحلیل.
- افزایش ROI: به دلیل جلوگیری از رخدادهای پرهزینه و تحلیل سریع‌تر.
مقایسه با سایر XDRها
Trend Micro Vision One مزایای خاصی نسبت به سایر رقبا مانند Palo Alto Cortex XDR ، Microsoft Defender XDR و SentinelOne Singularity دارد:
- یکپارچگی بالای بومی (native integration) بین تمام لایه‌های امنیتی ترند مایکرو.
- تحلیل رفتاری پیشرفته‌تر نسبت به بسیاری از رقبا.
- قیمت رقابتی و انعطاف‌پذیری در لایسنس.
- چالش‌های پیاده‌سازی و ملاحظات
- نیاز به آموزش تحلیلگران برای درک کامل داشبورد و Queryها.
- هماهنگی با سیاست‌های موجود در سازمان.
- اطمینان از نصب صحیح agentها در تمام دارایی‌ها.
- محدودیت در اتصال به برخی سیستم‌های third-party (البته با API قابل حل است).
سناریو عملی استفاده از Vision One
فرض کنید سازمانی با 500 کاربر هدف حمله فیشینگ توسط یک گروه APT قرار گرفته است. یک ایمیل حاوی لینک مخرب وارد صندوق ایمیل یکی از کارمندان می‌شود. پس از کلیک، بدافزاری از طریق PowerShell اجرا می‌شود و ارتباط با C2 آغاز می‌گردد.
Vision One این زنجیره را به صورت زیر شناسایی می‌کند:
- کشف ایمیل مشکوک و فیشینگ.
- تحلیل لینک، بررسی URL با Threat Intel.
- کشف اجرای PowerShell غیرعادی.
- بررسی ارتباط شبکه‌ای به دامنه مشکوک.
- ایزوله‌سازی خودکار سیستم.
- ارسال هشدار به تیم SOC با گرافی از مسیر حمله.
نتیجه‌گیری
XDR تحولی مهم در حوزه امنیت سایبری سازمانی است که با استفاده از تحلیل همبسته داده‌ها از چند منبع، توانایی تشخیص و پاسخ به تهدیدات پیچیده را افزایش می‌دهد. محصول Trend Micro Vision One نمونه‌ای قدرتمند از این راهکار است که با ارائه یک پلتفرم یکپارچه، تحلیل پیشرفته و پاسخ خودکار، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سطح امنیت خود را به‌شدت ارتقاء دهند. انتخاب و پیاده‌سازی صحیح XDR می‌تواند نقش کلیدی در موفقیت استراتژی دفاع سایبری سازمان‌ها ایفا کند.