در دنیای دیجیتال امروز، امنیت اطلاعات و ارتباطات به یکی از دغدغههای اصلی کاربران و سازمانها تبدیل شده است. یکی از تهدیدات جدی در این زمینه، دزدیده شدن DNS یا «DNS Hijacking» است. این حمله میتواند به طور جدی به حریم خصوصی و امنیت اطلاعات آسیب بزند و موجب اختلالات فراوانی در سیستمهای آنلاین شود. در این مقاله، به بررسی مفهوم DNS Hijacking ، روشهای انجام آن، تأثیرات آن، و روشهای پیشگیری و مقابله با این تهدید خواهیم پرداخت.
مفهوم DNS Hijacking
سیستم نام دامنه (DNS) به عنوان یک دایرکتوری برای اینترنت عمل میکند و نامهای دامنه را به آدرسهای IP تبدیل میکند که مرورگرهای وب و دیگر سرویسها برای ارتباط با سرورهای مقصد از آنها استفاده میکنند. هنگامی که کاربر آدرس یک وبسایت را وارد میکند، سیستم DNS درخواست را به سرورهای DNS ارسال کرده و در نهایت آدرس IP مرتبط با دامنه را برمیگرداند.
DNS Hijacking به معنای تغییر یا دستکاری در فرآیند ترجمه نام دامنه به آدرس IP است. این حمله میتواند به چندین روش مختلف انجام شود:
روشهای انجام DNS Hijacking
- حملات DNS Spoofing (Cache Poisoning)
توضیحات: DNS Spoofing که به عنوان DNS Cache Poisoning نیز شناخته میشود، یکی از روشهای اصلی برای دزدیده شدن DNS است. در این حمله، مهاجم بهطور جعلی دادهها را به حافظه کش سرور DNS ارسال میکند. این دادههای جعلی باعث میشوند که سرور DNS به جای پاسخ صحیح، پاسخ اشتباهی را به کاربران ارسال کند.
روش انجام:
نفوذ به سرور DNS: مهاجم میتواند با استفاده از آسیبپذیریهای موجود در سرور DNS، دادههای جعلی را به حافظه کش سرور ارسال کند.ارسال پاسخهای جعلی: مهاجم درخواستهای DNS را شبیهسازی میکند و پاسخهای جعلی را به سرور DNS ارسال میکند، بهطوریکه این پاسخها در حافظه کش سرور ذخیره میشوند.
نتیجه: کاربران به جای وبسایت واقعی به وبسایتهای جعلی هدایت میشوند، که ممکن است شامل سایتهای فیشینگ یا سایتهایی با بدافزار باشند.
- حملات Man-in-the-Middle (MitM)
توضیحات: در حملات Man-in-the-Middle، مهاجم در میان ارتباطات بین کاربر و سرور DNS قرارمیگیرد و میتواند ترافیک DNS را شنود کند یا تغییر دهد. این نوع حمله معمولاً در شبکههای عمومی و ناامن انجام میشود.
روش انجام :اعتراض به ترافیک شبکه: مهاجم با استفاده از تکنیکهای ARP Spoofing یا مشابه، خود را به عنوان یک نقطه میانجی در شبکه قرار میدهد.
تغییر پاسخهای DNS : مهاجم میتواند پاسخهای DNS را تغییر دهد و کاربران را به وبسایتهای جعلی هدایت کند.
نتیجه: کاربران ممکن است به وبسایتهای تقلبی هدایت شوند و اطلاعات حساس خود را در معرض خطر قرار دهند.
- حملات به رکوردهای DNS
توضیحات: در این نوع حمله، مهاجم به رکوردهای DNS خود دامنهها دسترسی پیدا میکند و آنها را تغییر میدهد. این تغییرات میتوانند شامل تغییر آدرسهای IP، رکوردهای MX (برای ایمیل)، یا رکوردهای CNAME (نام مستعار) باشند.
روش انجام: نفوذ به پنل مدیریت دامنه: مهاجم با استفاده از آسیبپذیریهای امنیتی یا روشهای فیشینگ، به پنل مدیریت دامنه دسترسی پیدا میکند.تغییر رکوردها: مهاجم رکوردهای DNS را تغییر میدهد تا ترافیک کاربران به سرورهای کنترل شده توسط خود هدایت شود.
نتیجه: کاربران به وبسایتهای جعلی هدایت میشوند، که ممکن است منجر به سرقت اطلاعات یا نصب بدافزار شود.
- حملات DNS Tunneling
توضیحات: DNS Tunneling تکنیکی است که در آن از پروتکل DNS برای ارسال دادههای غیرمعمول استفاده میشود. مهاجم میتواند از این روش برای انتقال دادههای مخفی یا دور زدن فایروالها و سیستمهای امنیتی استفاده کند.
روش انجام
ساخت بستههای DNS جعلی: مهاجم دادههای مخفی را در بستههای DNS جاسازی میکند و آنها را به سرور DNS ارسال میکند.
استفاده از سرور DNS خارجی: سرور DNS خارجی دادههای دریافتی را به سرورهای مهاجم ارسال میکند، به این ترتیب دادهها بهطور مخفیانه منتقل میشوند.
نتیجه: این روش میتواند به مهاجمان اجازه دهد تا دادهها را به صورت مخفیانه منتقل کنند و از سیستمهای نظارتی عبور کنند.
- حملات به تنظیمات DNS محلی
توضیحات: در این نوع حمله، مهاجم به تنظیمات DNS در دستگاههای محلی یا روترهای شبکه دسترسی پیدا میکند و آنها را تغییر میدهد.
روش انجام:
دسترسی فیزیکی یا از راه دور: مهاجم به دستگاهها یا روترها دسترسی پیدا میکند و تنظیمات DNS را تغییر میدهد.نصب بدافزار: ممکن است مهاجم با نصب بدافزار، تنظیمات DNS را تغییر دهد.
نتیجه: تمام ترافیک اینترنتی دستگاهها به سرورهای DNS کنترل شده توسط مهاجم هدایت میشود.
- حملات به سیستمهای DNS توزیعشده
توضیحات: با گسترش استفاده از سیستمهای DNS توزیعشده، مهاجمان به دنبال هدف قرار دادن این سیستمها هستند. این حملات میتوانند شامل حملات DDoS (توزیعشده) به سرورهای DNS و تغییر در نحوه عملکرد آنها باشند.
روش انجام:
حملات DDoS: مهاجم با ارسال حجم زیادی از درخواستها به سرورهای DNS، باعث اختلال در عملکرد آنها میشود.
نفوذ به سیستمهای توزیعشده: مهاجم به سیستمهای DNS توزیعشده نفوذ کرده و تنظیمات آنها را تغییر میدهد.
نتیجه: عملکرد سیستمهای DNS تحت تأثیر قرار میگیرد و کاربران ممکن است به وبسایتهای جعلی هدایت شوند.
تأثیرات DNS Hijacking
حملات DNS Hijacking میتوانند تأثیرات جدی و گستردهای داشته باشند که برخی از آنها به شرح زیر است:
دزدیدن اطلاعات حساس: مهاجمان میتوانند کاربران را به وبسایتهای جعلی هدایت کنند که برای جمعآوری اطلاعات حساس مانند نام کاربری و رمز عبور طراحی شدهاند.ایجاد اختلال در دسترسی: تغییر در تنظیمات DNSمیتواند باعث شود که کاربران نتوانند به وبسایتهای واقعی و معتبر دسترسی پیدا کنند و این میتواند تأثیرات منفی بر کسبوکارها و خدمات آنلاین داشته باشد.
توزیع بدافزار: با هدایت کاربران به وبسایتهای مخرب، مهاجمان میتوانند بدافزارهایی را به سیستمهای کاربران نصب کنند که به نوبه خود میتواند به سیستمهای سازمانها آسیب بزند.
تخریب اعتبار برند: اگر کاربران به وبسایتهای جعلی هدایت شوند، اعتبار برندها و سازمانها ممکن است به شدت آسیب ببیند و منجر به کاهش اعتماد مشتریان شود.
روشهای مقابله با دزدی DNS
برای محافظت در برابر حملات DNS Hijacking، اقدامات متعددی وجود دارد که میتواند به کاهش خطر و بهبود امنیت کمک کند:
استفاده از DNS امن: یکی از روشهای موثر برای مقابله با DNS Hijacking، استفاده از سرویسهای DNS امن و معتبر مانند DNS-over-HTTPS (DoH) و DNS-over-TLS (DoT) است. این پروتکلها ترافیک DNSرا رمزگذاری کرده و از مانیتورینگ و تغییرات غیرمجاز جلوگیری میکنند. بروزرسانی منظم نرمافزارها: اطمینان از بروزرسانی منظم سیستمعامل و نرمافزارها میتواند به جلوگیری از آسیبپذیریها و نقصهای امنیتی که ممکن است توسط مهاجمان مورد استفاده قرار گیرد، کمک کند.
استفاده از نرمافزارهای ضد بدافزار: نصب و بهروزرسانی منظم نرمافزارهای ضد بدافزار میتواند به شناسایی و حذف نرمافزارهای مخرب که ممکن است تنظیمات DNS را تغییر دهند، کمک کند.
آموزش کاربران: آگاهسازی کاربران در مورد خطرات احتمالی و نحوه شناسایی وبسایتهای جعلی میتواند به کاهش خطرات ناشی از حملات DNS Hijacking کمک کند.
پیکربندی صحیح شبکه: در شبکههای سازمانی، اطمینان از پیکربندی صحیح و امن شبکه و استفاده از فایروالها و سیستمهای نظارتی میتواند به جلوگیری از تغییرات غیرمجاز در تنظیمات DNS کمک کند.
استفاده از دامنههای معتبر: ثبت و نگهداری دامنههای معتبر و نظارت بر تغییرات آنها میتواند به شناسایی سریع هرگونه تغییرات غیرمجاز کمک کند.
پیشرفتهای اخیر در DNS Hijacking
با گذشت زمان و پیشرفتهای فناوری، روشهای DNS Hijacking نیز تکامل یافتهاند. مهاجمان به دنبال راههای جدید و پیچیدهتری برای انجام حملات خود هستند که این امر نیاز به توجه و اقدامات امنیتی پیشرفتهتر را ضروری میسازد.
ابزارها و تکنیکهای شناسایی حملات
برای شناسایی و پیشگیری از حملات DNS Hijacking، ابزارها و تکنیکهای مختلفی وجود دارد که میتواند به مدیران شبکه و کارشناسان امنیت کمک کند:
- ابزارهای نظارت بر ترافیک DNS
ابزارهایی مانند Wireshark و tcpdump میتوانند به نظارت بر ترافیک DNS و شناسایی تغییرات غیرعادی کمک کنند. این ابزارها به مدیران شبکه امکان میدهند تا ترافیک DNS را به طور دقیق تجزیه و تحلیل کنند و هرگونه تغییر غیرمجاز را شناسایی کنند.
- نظارت بر رکوردهای DNS
ابزارهای مانیتورینگ DNS میتوانند به نظارت و شناسایی تغییرات در رکوردهای DNS کمک کنند. این ابزارها به طور مداوم رکوردهای DNS را بررسی میکنند و هرگونه تغییر در آنها را گزارش میدهند.
- استفاده از خدمات امنیتی DNS
خدمات امنیتی DNS مانند Cloudflare DNS و Google Public DNS به عنوان لایهای اضافی از امنیت عمل میکنند و ترافیک DNS را رمزگذاری میکنند. این خدمات میتوانند به جلوگیری از تغییرات غیرمجاز و حملات DNS Hijacking کمک کنند.
چالشها و آینده DNS Hijacking
با وجود پیشرفتهای امنیتی، حملات DNS Hijacking همچنان یک چالش جدی باقی میمانند. یکی از بزرگترین چالشها، نیاز به هماهنگی بین سازمانهای مختلف و ارائهدهندگان خدمات DNS برای مقابله با تهدیدات جدید است. همچنین، با ظهور تکنولوژیهای جدید مانند اینترنت اشیاء (IoT) و شبکههای 5G، تهدیدات جدیدی نیز به وجود میآید که نیازمند روشهای پیشرفتهتر برای مقابله با آنها است. در آینده، انتظار میرود که تکنولوژیهای جدید مانند بلاکچین و رمزنگاریهای پیشرفته نقش مهمی در بهبود امنیت DNS ایفا کنند. بلاکچین به عنوان یک فناوری نوآور میتواند به ایجاد ثبتهای امن و غیرقابل تغییر برای رکوردهای DNS کمک کند و امنیت بیشتری را فراهم آورد.
نتیجهگیری
DNS Hijacking به عنوان یک تهدید جدی در دنیای دیجیتال امروز نیازمند توجه و تدابیر امنیتی خاصی است. این حملات میتوانند به راحتی به اطلاعات حساس آسیب برسانند و موجب اختلالات جدی در دسترسی به خدمات آنلاین شوند. با اتخاذ اقدامات پیشگیرانه و استفاده از تکنولوژیهای امنیتی مناسب، میتوان به طور مؤثری از این نوع حملات جلوگیری کرده و امنیت اطلاعات و ارتباطات را تضمین کرد. از این رو، آگاهی از روشهای حمله و پیشگیری از آنها برای هر کاربر و سازمانی که به امنیت اطلاعات خود اهمیت میدهد، ضروری است.